Röportaj: Avrupa’da Erasmus Stajı – HUKUK

Avrupa’da Hibeli Erasmus Stajı

Erasmus Staj Hareketliliği’ni duyanlarınız vardır. Hani şu Avrupa’da bir kurum veya üniversitede staj yapmanızı sağlayan, Erasmus Değişimi kadar duyulmamış fakat en az o kadar eğlenceli ve üstelik de üniversitenizden hibe alarak gideceğiniz için size maddi yük olmayacak, Erasmus’un bu pek gizemli hareketliliği!

Biz de konuyu biraz açalım(!) dedik ve geçen yaz Slovenya/Lubliyana’da Erasmus Stajını tamamlayan arkadaşımız Melike’yle, Erasmus Staj Hareketliliği üzerine bir röportaj yaptık.

Erasmus Staj Hareketliliğiyle ilgili bir-iki hap hap bilgi yazıp, sizi Melike’yle başbaşa bırakıyoruz, buyrunuz efendim!

Türkiye’de Erasmus denildiğinde genelde ‘Erasmus Öğrenci Değişim Hareketliliği’ akıllara geliyor, hani partiler hop-hop, ah-o-gençlik günleri falan! Fakat bir de Erasmus programlarının bir de ‘Erasmus Staj Hareketliliği’ mevcut ve ne yazık ki çok bilinmiyor.

Peki Kimler Faydalanıyor?

Türkiye’de bulunan özel veya devlet üniversitelerinden birinde okumakta olan (uzaktan öğrenim hariç) her öğrenci faydalanabiliyor.

Süresi Ne Kadar?

Staj, 3 aydan 12 aya kadar sürüyor.

Hibe Nasıl Alınıyor?

Üniversiteniz aracılığıyla, Avrupa Birliği Bakanlığı’ndan hibe (geri ödemesiz) alabiliyorsunuz. Ayrıca bu staj programı çok bilinmediği için, çoğu üniversitenin Erasmus Staj kontenjanı dolmuyor. Yani bu programa başvuran neredeyse her öğrenci kabul ediliyor.

Neden Erasmus Plus Stajı Çok Bilinmiyor?

Sebebi basit! Staj yapacağınız yeri kendiniz ayarlamanız gerekiyor ve resmi yazışmalar ve vize işlemleri gibi sıkıcı işleri de kendi kendinize hallediyorsunuz. Hal böyle olunca, çoğu genç, gidilecek okulun hazır olduğu ‘Erasmus Değişimi’ne gitmeyi tercih ediyor.

Bize sorarsanız, üşenmemek, ertelememek ve Erasmus Stajına gitmek, size kuşkusuz çok büyük artılar kazandırıyor ve en önemlisi ‘yurtdışı tecrübesi’ kazanıyorsunuz. Mezun olduğunuzda ‘yurtdışında iş bulmak’ ve ‘yurtdışında yaşamak’ artık gözünüze bir ‘hayal’ değil bir ‘olanak’ olarak gözüküyor.

Ulusal Ajans’ın ilgili linkini de buraya bırakıyoruz.

Yeterince gaz verdiysek, röportaja geçelim, kim tutar sizi!

Y: Merhaba Melike, öncelikle biraz kendinden bahseder misin?

M: Merhaba, Ben Kırıkkale Üniversitesi Hukuk Fakültesi son sınıf öğrencisiyim. Hocalarımızdan bir sürpriz yaşamazsak bu sene mezun oluyorum. 🙂 Üniversite okul hayatım boyunca çok sosyal bir öğrenci olmadım. Hukuk seminerleri ve sertifikalar bana hep uzak kaldı, üşenip gitmiyordum. Ancak hayatımda kendim için yaptığım en güzel şey, sanırım bu Erasmus Stajımdır. İnsanın hayali olunca üşenmiyormuş demek ki .

Y: Erasmus Stajı nedir biraz anlatır mısın?

M: Erasmus Stajı hakkında bilinen genel şeyler var ama her üniversitenin sistemi değişik oluyor. Değişmeyen şey ise, genel olarak öncelikle her şeyi siz ayarlıyorsunuz. Staj yerininizi kendiniz buluyorsunuz ve okuduğunuz bölüme göre bunun zorluğu degişiyor. Hukuk alanında konuşmam gerekirse özellikle Edirne’den Ardahan’dan sonra siz yoksunuz, aldığınız eğitim yok, avukatlığınız yurtdışında geçerli değil deniyor!

Aslında evet haklılar ancak imkansız değil! Staj yerini bulduktan sonra, stajı minimum 2 ay olarak ayarlıyorsunuz. Okulun size hibe verebilme durumuna göre bu süre uzayabiliyor, normalde her öğrencinin 12 aylık hibeli Erasmus hakkı var. Bizim üniversite için, stajın en az 64 gün olması çok önemliydi, ancak yurtdışında başka üniversitelerden gelen staj ögrencilerinden gördüğüm kadarıyla, her üniversite bu kadar katı değil ve bu süreleri çok dert etmemiş, 1-2 gün eksik olabilirmiş.

Hibeden bahsedersem de, biz 3 ay yapamadık çünkü okulumuz hibeyi karşılayamayız dedi. Ancak başka üniversitelerden 12 aylık hibe alarak gelmiş öğrenciler vardı. Bu yüzden en net bilgiyi üniversitenizin AB Ofislerindeki Erasmus Staj Koordinatörleriyle konuşarak alabilirsiniz.

Y: Hibe miktarları ne kadar?

M: Hibe miktarları ülkeden ülkeye değişiyor. Ulusal Ajansın sitesinden gideceğiniz ülke için verilen hibe miktarlarını görebiliyorsunuz. Mesela İngiltere, Fransa ve İtalya için aylık 600 Euro, Slovenya 500 Euro’ydu.

Y: Sen Erasmus Stajını nerede ve ne kadar süreyle yaptın? Memnun kaldın mı? Ve tabii ki maddi detayları verebilir misin?

M: Ben Slovenya-Ljubljana’da yaptım. 2016 Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında oradaydım. Erasmus yapıp da memnun kalmayan öğrenci var mıdır bilemiyorum! 🙂

Slovenya harika bir ülke. İnsanları da bir o kadar yardımsever, güleryüzlü ve mutlu. Slovenya’ya gittiğim için kendimi çok şanslı hissediyorum. Hatta Lubliyana’yı evim gibi benimsemiştim ve haftasonu gezmeye başka bir ülkeye veya şehre gittiğimde özlüyordum şehrimi. Kendimi oraya ait hissediyordum!

Mesesa zamanla oranın halkı gibi davranmaya başlıyorsun. Tabiki içinden sesler yükseliyor, yıllarca Türkiye’de yaşamışsın, ‘Ne demek orayı evin gibi hissetmek 3 ayda?’ diyor. Ancak umuyorum ki benim ne demek istediğimi anlayan insanlar vardır.

Maddi olarak da çok pahalı bir ülke değil, bana çok pahalı gelmemişti. Fakat bir gün yolda Praglı biriyle tanıştım ve Slovenya’nın pahalı bir ülke olduğunu söyledi. Çek Cumhuriyeti’nde Euro kullanmadıkları için Slovenya ona pahalı geldi diye düşündüm. Yoksa 30 euroyla bir market alışverişi yapıp 3 hafta idare edebilirsin. Ayrıca tam bir öğrenci şehri, her şey öğrenciler için. Örneğin her öğrencinin ‘bon kartı’yla ücretsiz yemek yiyebileceği cafeler var ya da pahalı restauranlarda indirimli olarak da yiyebiliyorsunuz. Her 3 saatte bir de kullanım hakkın güncelleniyor. Ben stajımı özel bir hukuk firmasında yaptığım için bu karttan faydalanamadım çünkü sadece üniversitede staj yapan öğrenciler bundan faydalanabiliyor sanırım.

Ayrıca 2 aylık ‘Urban Kart’ alıyorsun ve öğrenci olduğun için ulaşımı (bisiklet ve otobüs) sınırsız ve ücretsiz kullanıyorsun. Tek yapman gereken, bileti alırken 20 Euro civarı bir ücret ödemek.

Y: Erasmus Stajı’na nasıl ve hangi sitelerden başvuruluyor?

M: En bilinen yol, işe ‘erasmusintern.com’ sitesinden staj pozisyonu arayarak başlamak fakat bu sitenin bana bir yararı olmadı, başka bölümler için bir yararı vardır elbet ama konuşmamın bundan sonrasını ben ‘hukuk stajı’ için yapacağım.

Staj yeri ayarlayan aracı şirketler var. Ben Erasmus Stajı’nı ilk düşündüğüm zamanlar bu şirketlere sordum ve bana hukuk stajı ayarlayamıyoruz, çünkü bulamıyoruz(!) dediler! Eh o zaman hodri meydan 🙂 Kafanızda bir şehir belirleyin demek isterim ancak hukuk stajında kabul almanız daha zor olduğu için, bence şehir kısıtlamasına gidilmemeli.

Bir de şöyle bir şey var; Eğer esas isteğiniz bir yurtdışı tecrübesi yaşamak ise, özellikle Almanya ve Belçika gibi türk nüfusunun yoğun olduğu yerlerde türk avukatların 1-2 kişilik küçük ofisleri var ve bu ofislere kabul edilmeniz çok kolay. Fakat esas hedefleriniz daha büyük firmalar ve tecrübelerse, tek tek araştırmanız gerekiyor. Örneğin, Google’da ‘Law Firm in Slovenia’ diye arattıktan sonra genellikle karşınıza en iyi hukuk firmaları çıkıyor. Karşınıza çıkan ilk ‘contact adresi’ne mail atma-ma-nızı öneririm. Her siteyi tek tek inceleyip ‘career’ kısımlarında açılan pozisyonlara başvuru yapmak çok daha efektif olacaktır. Ayrıca işinizi garantiye alabilmek için, sitede bulduğunuz ‘Key Contact’lara mail atmalısınız. Bu kişiler genellikle firmadaki ‘Manager Partner’lar oluyor.

‘Cover Letter’dan da bahsedeyim. Hazırlayacağınız bu niyet mektubunu internetten araştırabilir, kendi özelliklerinizle tamamlayabilrsiniz. Niyet mektubunuzda, başvurduğunuz pozisyonun Erasmus Stajı olduğunu özellikle belirtmenizde fayda var. Ayrıca bu stajın ücretsiz olduğunu ve ücret beklentinizin olmadığını yazabilirsiniz.

Firmalar doğal olarak sizin onlara bir faydanız var mı buna bakıyorlar ve işlerine yaramayacak birisini firmalarında çalıştırmak istemiyorlar. Bu yüzden aynı zamanda Türkiye’de de firması olan büyük firmalara bakmanızda fayda var. Niyet mektubunuzda, iletişimde yararlı olabileceğinizi ve belgeleri cevirebileceğinizi, Türkiye’yle köprü olabileceğinizi belirtebilirsiniz. Maillerinizi atarken İngilizce CV eklemeyı de unutmayın.

Son olarak, yapacağınız başvuruları e-mail yoluyla yapıyorsanız asla e-maili toplu gönderme hatasına düşmeyin, yani farklı şirketlere aynı anda toplu e-mail atmayın. 🙂 Sen kaç e-mail gönderdin derseniz, geçen sene 500 – 600 tane e-mail atmışım. Bu sene yine bu arayışa girdim ve sanırım 1500 maili geçti. Anlayacağınız motivasyonum tam!

Y: Erasmus Stajı’na herkes başvurabilir mi? Ve ne kadar önceden başvurmak gerekli? Vize konusunda yardımcı oluyorlar mı?

M: Ortalaması 2.20 olan herkes Erasmus Stajı’na başvurabiliyor. Ne kadar önce başvurulması gerekiyor konusu ise firmadan firmaya değişiyor. Çok büyük firmalar, staj pozisyonlarını, internet sitelerinin ‘career’ kısmında 1 sene önceden bile duyurabiliyor. Daha orta ölçekte firmalar için ise, 4 ay önceden mail atmaya başlamanızda fayda var çünkü ne zaman olumlu dönüş alacağınız belli olmuyor! Belki 1 hafta, belki 1 ay! Bir de size olumlu dönüş yapanlar çeşitli belgeler isteyebiliyor ve bir bekleme süreniz oluyor.

Vize konusunda çok yardımcı olamayacağım çünkü yeşil pasaporta sahibim. Vize alacaklar için, üniversiteler ‘Erasmus Stajı yapacağınıza dair’ bir belge veriyor ve işiniz biraz kolaylaşıyor. Bana sorarsanız ben hala İngiltere’de staj yapmaya cesaret edemem çünkü son anda vize alamayan insanlar ve bu sebeple staja gidemediler. Bu riski almak istemedim.

Y: Staj süresince genel olarak neler yaptın?

M: Tabii ki staj süresince yaptıklarınız, gideceğiniz yerin kurumsallığına göre değişiyor. Ben hukuk üzerine ve gittiğim firmayla ilgili olarak konuşacağım.

Açıkçası genel olarak sizden çok fazla iş beklemiyorlar, ne de olsa bir stajersiniz! Ancak çay koymak ve dosya getir götür de yapmıyorsunuz tabii ki. Mesela benim de diğer avukatlar gibi bir odam vardı ve ‘stajyersin sen’ muamelesi görmedim. Diğer ülkelerden gelen partnerlerle haftalık toplantılar yapılıyordu ve bu toplantıların sonunda bana da araştırmam için bazı görevler veriyorlardı. Örneğin, bir ulaştırma firmasına ilişkin ‘rekabet hukuku’ üzerine olan dosyaları inceleyip, ilgili rapor hazırlamak, sunum yapmak gibi. Ayrıca sistem ile ilgili fikrim olsun diye davaları izlemeye de gidiyordum.

Bir de düzenli olarak işe gidiyordum. Eğer ‘staj bahane ben Avrupa’yı gezsem yeter’ diyorsanız yurtdışında yaşayan türk avukatlara mail atmanızı öneririm, daha rahat gezersiniz! 🙂

Y: Konaklamayı nasıl ayarladın ve aylık masrafların nasıldı?

M: Erasmus sınavını kazandıktan sonra Slovenya ile ilgili Facebook üzerinden sayfalara üye oldum ve bir sürü insanla iletişime geçtim. Bunun faydasının çok olduğunu düşünüyorum. Sonuçta daha önce o ülkeye gitmediyseniz, orayı hayal etmek ve ne yapacağınızı bilmek çok zor. Ben iletişime geçtiğim sırada Lubliyana’da Erasmus yapan Türk öğrenciler sayesinde, birkaç üniversite yurduna mail attım ve fiyat bilgilerini aldım. Sonra da o üniversitelerin ‘Erasmus Coordinatör’lerine mail attım ve üniversiteye ‘Erasmus Öğrencisi’ olarak gelmediğimi, bir firmada staj yapacağım için kalacak yer ihtiyacım olduğunu anlattım. Yurtların yaz zamanı boşaldığı için yer varmış, böylece kaydımı yaptırmış oldum.

Yurtta 3 ay kaldım ve aylık 100 Euro ödedim, girişte de 200 Euro depozito ödedim. Odamız 2 kişilikti ve içinde mutfağımız ve banyomuz da vardı. Eğer farklı şehirleri gezmezseniz ayda 300-400 Euro’ya konaklama dahil çok rahat geçinirsiniz Slovenya’da.

Y: Slovenya’da kötü bir deneyimin oldu mu? İngilizce konusunda sıkıntı çektin mi?

M: En baştaki alışma evrelerini atlarsak kötü bir deneyimim tabiki olmadı. Ancak iş yerinde iş konusunda çok sıkıntı yaşadım. Herkes çok iyi ingilizce konuşuyordu ve benim hukuk ingilizcem malesef-ki yoktu. Verilen görevleri, özellikle kanun maddelerinin anlamlarını anlamakta çok zorluk çektim. Bir özeleştiri yapmam gerek ki, firma bence benden beklediği verimi alamamıştır çünkü herkes çok iyiydi 🙂

Y: Bizimle paylaşmak istediğin başka bir şey var mı?

M: Aslında röportaj Erasmus Stajı üzerineydi ancak ben Slovenya’ya gidecekler için biraz ayrıntılı anlattım. Eminim buna ihtiyacı olacak Slovenya yolcuları da olacaktır okuyanlar arasında.

Erasmus Stajı’nın normal Erasmus Değişimi’ne kıyasla daha ‘kariyer odaklı’ olduğunu düşünüyorum. Bu yüzden içinde bu istek olan insanlar asla vazgeçmeyin! Burada her şey size bakıyor. Yurtdışında iş aramaktan farksız bir şey değil. Gerek iş yeri bulmanız gerek iş yerine kabul için yapılan Skype’lar, firmamıza ne katabilirsinizler, falanlar filanlar! Ama sonu iyilik güzellik oluyor!

Bu stajın sizler için harika bir deneyim olacağından eminim.

Sizi uykuya daldırmayacak hayalleriniz olsun…

Biz de Melike’ye, bu sohbeti için çok teşekkür ederiz!

Sevgiler!

Biz Instagram’da ve Facebook’ta da varız ve bekleriz.

https://www.instagram.com/yoldabiblog/https://www.facebook.com/yoldabiblog/