2009’da İstanbul Üniversite’ne başladığımda ilk yıl hep okulun çevresinde gezerdik. Laleli, Sultanahmet derken ikinci yıl listemizi biraz genişletmeye karar verip Balat ve Fener’i keşfetmiştik. Ve Balat aklımda, o 2010 yılındaki haliyle kalmış uzunca yıllar. Bir daha da yolum düşmemiş. Aradan tam 10 yıl geçtikten sonra Balat’ı tekrar keşfettik ve 10 yıldaki dönüşümüne i-na-na-ma-dık! 🙂 Ve bunu bloga hemen yazmalıydık. Öyleyse gelsin Balat Gezi Rehberi!
Balat Gezi Rehberi ve Balat Mekan Önerileri
Balat İstanbul’un bir zamanlar unutulmuş, ama aslında bir o kadar da tarihi bir semti. Ayvansaray ve Fener arasında kalıyor. Biz hiç izlemedik ama son yıllarda tekrar popülerleşmesinin bir sebebi de Çukur isimli diziymiş. Nitekim, İstanbul’da boş bir Cumartesi’niz varsa, ve ne yapsak diye düşünüyorsanız bir gününüzü Balat’a ayırmanızı şiddetle tavsiye ederiz. Hem aynı şehirde, hem de farklı şehirde hissedeceksiniz kendinizi.
Bizim Balat’ı bu kadar sevme sebebimiz ise İstanbul’un o çok kültürlü, çok usulu halini çok güzel yansıtıyor olması. Bir tarafında sinagog, bir tarafında kilise, bir tarafında ise camii var. Ayrıca ismi bile Rumca’daki saray kelimesinden türemiş. Bir dönem Rumlar, ardından Yahudiler yaşamış. Bunları düşünerek gezince daha çok etkileniyorsunuz her şeyinden.
Eksisi yok mu, tabii ki var. Örneğin her gün yeni mekanlar açılıyor, her gün Balat daha da kalabalıklaşıyor ama altyapısı bu kadar kalabalığa hazır değil. Arabalar sokakların ortasına park ediyor, çöpler yerlere bırakılıyor, belediye yeterince temizlemiyor..Bir yandan da semte gelenlerin profili değişiyor ama semtte yaşayanlar sonuçta aynı insanlar, semtle birlikte o kadar hızlı dönüşmüyorlar. Hal böyle olunca semtte yaşayanlarla, semti gezenler arasında çok büyük bir tezat oluşuyor.
Balat gezilecek yerler kısmına geçmeden önce bunları söylemek istedik ki, hepimiz gittiğimizde dikkatli olalım. Örneğin mümkünse özel araçla gitmeyelim, arkamızda çok bırakmayalım. Kamu spotumuz bu kadar. 🙂
Balat’ta en güzel mekanlar
Balat Gezilecek Yerler
Balat Gezi Rehberi deyince Balat’ın renkli evleriyle başlamadan olmaz!
Meşhur Renkli Balat Evleri – Kiremit Caddesi
Gitmeden önce Balat’ın fotoğraflarına bakarken herkesin boyanmış renk renk bitişik nizam evlerin olduğu bir sokakta fotoğrafı olduğunu göreceksiniz (biz dahil)! 🙂 İşte burası Kiremit caddesi. Tam konumu ise burada. Rengarenk evler tahmin ettiğiniz gibi restore edilmiş ve şu an Balat’ın en renkli sokağı olmuş.
Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi
Balat turun ilk durağı olarak burayı seçtik çünkü oldukça enteresan bir hikayesi var. Bir zamanlar bu binanın olduğu yerde kadınlar manastırı varmış. Sonra 1836 yılında Patrikhane’ye dönüşmüş. Sonradan 1941’de bina yanmış ve mecburen yenilenerek bugünkü halini almış.
Hikayesi ise şöyle; binanın girişinde 3 adet ahşap ana kapı var. Fakat ortada bulunan kapı kilitli ve 1821’den beri hiç açılmamış! Çünkü o dönemlerde çıkan bir Yunan ayaklanmasında, o zamanın patriği Grigoryos’un bu ayaklanmayı desteklediği yönünde dedikodular çıkmış ve bunun sonucunda Patrik 10 Nisan 1821’de bu orta kapıya iple asılmış. Cansız bedeni 3 gün sonunda alınmış ve denize atılmış. Kapı o gün bu gündür kilitli.
Patrikhane’ye giriş serbest ve ücretsiz. Gelmişken kısa da olsa içerisini gezebilirsiniz.
Fener Rum Erkek Lisesi
Balat’ta sokak turu yaparken Fener Rum Erkek Lisesi’ni es geçmek neredeyse imkansız. Öyle kendisini belli ediyor, öyle görkemli. 🙂 Bu arada burasının bir diğer adı da Kırmızı Mektep. Genelde Fener Rum Ortadoks Patrikhanesi ile karışabiliyor ama karışmasın, kırmızı olan bina lise, diğeri Patrikhane.
Önceden binanın içerisini gezmek mümkünmüş ama zamanla turist giriş çıkışları eğitimi aksattığı için içeriyi gezmeyi yasaklamışlar. Yani, düşününce mantıklı.
Fener Rum Erkek Lisesi’nin hikayesine gelirsek; bu binanın yapımı taa 1880’lerde tamamlanmış ve zamanın İstanbul’undaki onlarca Rum Lisesi’nden günümüze kalan az sayıda okuldan birisi. Bunun sebeplerinden birisi de Patrikhane’nin oldukça yakınında oluşuymuş.
Bizim Balat’ta en çok sevdiğimiz yapı Fener Rum Erkek Lisesi oldu.
Balat Gezi Rehberi – Kanlı Kilise (Moğolların Meryemi Kilisesi)
Burası Fener Rum Erkek Lisesi’ne çok yakın. O yüzden liseden sonraki durağınız olabilir.
Kanlı Kilise’nin en önemli özelliği Bizanslılardan bu yana hiç sekteye uğramadan ibadete açık kalan tek kilise olması. İsminin Kanlı Kilise olmasının sebebinin ise iki rivayeti var. İlki, zamanında Fatih’in askerlerinin kiliseye girip ibadet eden halkı kılıçtan geçirmesi ve her yeri kana bulaması. İkincisi ise İstanbul’un fethi sırasında Bizans askerlerinin burada çok kanları akması. Hmm, hikayesi gördüğünüz üzere pek hoş değil.
Balat’ta gezilecek yerler Balat’ın en güzel kafeleri
Özel Maraşlı Rum İlköğretim Okulu
Okullardan bahsetmişken Özel Maraşlı Rum İlköğretim Okulu’nu da geçmeyelim. Burası zamanında Odesa’nın en zenginlerinden olan Rum bir tüccar Maraslis’in, tüm giderlerini karşılamak üzere bir okul yaptırmaya karar verilmesi ile kurulmuş. 1901’de eğitim vermeye başlamış ve hala az öğrenciyle de olsa eğitim veriyor. Balat’a gitmeden yerini işaretlemenizi tavsiye ederiz. Tam olarak sahil yolunun arkasında kalıyor.
Tüm bu mekanlardan sonra hala başka kilise gezmeye zamanınız ve isteğiniz kalırsa, Sveti Stefan Bulgar Kilisesi
ve Metroloji Kilisesi‘ni de gezebilirsiniz.
Bizim Balat’ta gezdiğimiz yerler işte böyleydi. Zaten Balat’ın keyfi sokaklarında gezerken, bir kahve molası verip, o sokaktan bu sokağa girip çıkarken çıkıyor. Eğer tam olarak ‘Balat Balat’ bir sokağı nokta atışı gezmek isterseniz mutlaka Merdivenli Yokuş’un lokasyonunu kaydedin. Bizim Balat’ta en sevdiğimiz sokaklardan birisi de burası.
Balat’ta tüm bu saydıklarımızı rahatça 1 güne sığdırabilirsiniz. Fakat eğer Balat’ta daha çok zamanınız varsa, ya da her yerini gezeceğim 2 gün olsa da olur derseniz listenize Çıfıt Çarşısı‘nı, ve Balat Kültür Evi‘ni de ekleyebilirsiniz.
Geldik yeme içme kısmına. Malum, Balat’ta şu an neredeyse her gün yeni bir kafe açılıyor. Bir o kadar da kapanıyor. Biz de tüm bunların arasından en sevdiklerimizi ve bize en çok önerilenleri yazdık.
Balat Gezi Rehberi – Balat Mekan Önerileri – Balat Yeme İçme
Kahvaltı için önerilerimiz; Balatkapı, Perispri (içerisi vintage eşyalarla dolu aşırı tatlı bir yer, bizim favorimiz burası) ve Vanilla Kafe Balat olacak.
Kahveci önerilerimiz; Balat Kadraj Kafe, Cumbalı Kahve (burası tam bir klasik) ve Artlokalist. Maison Balat‘ı da çok sevmişler fakat biz henüz gidemedik.
Yemek için öneriler çok! Fakat en sevdiğimiz ve en çok önerilen 5 yeri bırakalım buraya; Balaturca (burası 10 sene önce ben öğrenciyken de vardı, o yüzden yeri ayrıdır. Makarnalarıyla meşhur! :), Fener Köftecisi (adı üzerinde köfteci, ama favori!), hamburger için Taç Burger, kafe yemeği yiyebileceğiniz bir öneri olarak Aura Balat vee son olarak Balat’ta geçirecek bir akşamınız varsa tartışmasız Agora Meyhanesi. Ah şimdi orada olsaydık..
Herkese Balat’ta güzel keşifler diliyoruz! 🙂
Kadıköy Gezi Rehberi‘mizin linkini de buraya bırakıyoruz.
Instagram ve Youtube’da da varız! gelirseniz seviniriz
Sevgiyle!
gercekten cok guzel bir blog
yazilarinizi begenerek izliyor ve okuyorum
insallah su surec gectikten sonra devamizi beklirum